Problemy dotyczące spadku, lub całkowitego braku pożądania dotyczą zarówno kobiet jak i mężczyzn. Kiedy wyniki badań wskazują na to, że wszystko jest w porządku, poziom hormonów jest w normie, przyjmowane leki nie wpływają na poziom libido, a choroby chroniczne nie mają związku z popędem, a ochoty na seks nadal brak, warto zastanowić się na psychiką. To co wpływa na nasz umysł i to w jaki sposób postrzegamy nasze życie seksualne to między innymi:
Doświadczenia wyniesione z domu (np. seks tematem tabu, brak rozmów, rodzice nie okazujący czułości sobie ani dziecku)
Traumy seksualne
Przebieg okresu dojrzewania
Podjeście do mastrubacji i odkrywania potrzeb seksualnych własnego ciała
Doświadczenia seksualne w okresie dojrzewania i w dorosłości
Pierwszy stosunek i wspomnienia dotyczące tego wydarzenia
Nastawienie do seksu
Postrzeganie seksualności swojej i partnera
Akceptacja lub jej brak w sferze orientacji seksualnej
Świadomość i nastawienie do preferencji seksualnych swoich i partnera
Świadomość swoich potrzeb seksualnych
Umiejętność komunikacji swoich potrzeb i preferencji
Poziom satysfakcji ze związku, w którym realizowane są potrzeby seksualne
Odpowiednia motywacja do współżycia
Zajmę się ostatnim podpunktem czyli odpowiednią motywacją do seksu, ponieważ często jest to najmniej oczywisty powód spadku libido. Osoby zgłaszające się na terapię z powodu braku ochoty na seks na pytanie, dlaczego postanowiły pracować nad tym właśnie obszarem, zazwyczaj odpowiadają, że dla nich seks mógłby nie istnieć. Często główną motywacja do zmian jest reakcja partnerki, czy partnera na brak intymności. Jeśli sytuacja powtarza się, ze strony drugiej połowki zaczynają pojawiać się frustracje, pretensje, żale, poczucie odrzucenia i niezrozumienia, co często wprowadza osobę, która nie ma ochoty na seks w wyrzuty sumienia i obawy. Lęki przed zdradą, opuszczeniem i zranieniem zaczynają być główną motywacją do pracy i pragnienia zmian. Osoba nie czująca pożądania zaczyna zachowywać się nie w zgodzie z tym co czuje i czego potrzebuje. Najczęściej pierwsze próby naprawy sytuacji polegają na zmuszaniu się do seksu, po to by zaspokoić potrzeby partnerki bądź partnera i uchronić się od nieprzyjemnych i niekomfortowych odczuć. Przeważnie taka strategia działa jedynie tymczasowo. W tej sytuacji robienie czegoś wbrew sobie i dla kogoś jest ryzykowne, ponieważ powoduje dyskomfort i wewnętrzne rozdarcie “nie mam ochoty, ale się muszę spełnić mój obowiązek partnerski”. Efektem takiego zachowania jest mechaniczny seks, który daje tymczasowe zaspokojenie, dodatkowo wzmacnia poczucie obowiązku i zmniejsza odczuwanie przyjemności, której najczęściej i tak jest nie wiele. Kiedy życie intymne zamienia się w zadanie do wykonania, przestaje cieszyć, odbiera radość i spontaniczność. Jedną z funkcji seksu obok prokreacji jest budowanie więzi pomiędzy partnerami, spędzanie wspólnie czasu i przyjemność.
Jeśli dochodzi do sytuacji, w której pojawia się “muszę” zamiast “mam ochotę i chcę” warto zastanowić się nad pytaniami:
Dlaczego nie jestem w stanie obudzić własnych potrzeb seksualnych będąc w obecnym związku?
Co dzieje się/ działo się w moim życiu, co spowodowało zmniejszenie, bądź utratę zainteresowania seksem?
Czasem odpowiedzi przychodzą szybko, ale nierzadko wymagają czasu i przemyśleń. Jednym ze sposobów na zebranie informacji, które pomogą w znalezieniu przyczyny jest obserwacja myśli związanych z tematem intymności. Pomocne może być również świadome przyglądanie się temu co dzieje się w ciele, gdy pojawiają się myśl o seksie. Warto zwrócić uwagę na to jak ciało i poszczególne jego części reagują. To ważne by przyjrzeć się temu czy pojawia się napięcie, dyskomfort, ból, kłucie, drętwienie, ścisk czy napięcie. Jeśli okaże się, że tak to dobrze jest zauważyć w której części ciała jest to odczuwalne najbardziej. Świadomość reakcji ciała pomaga w podjęciu decyzji co robić dalej. Można przeanalizować sytuację i zastanowić się dlaczego pojawia się akurat taka reakcja ciała, lub/i poświęcić czas na odprężenie i wyciszenie, co zredukuje ewentualne napięcie. Dla jednych będzie to łatwe zadanie, dla innych może być ono niemożliwe do wykonania. Mogą się pojawiać silne blokady, opór, niechęć i zaprzeczenia, które utrudniają, lub uniemożliwią kontakt ze sobą. Jeśli odpowiedź na powyższe pytania okaże się dużym wyzwaniem warto udać się do specjalisty, który pomoże i wesprze w znalezieniu przyczyny i rozwiązywaniu problemu.
Psycholog w Irlandii 2022
